I. Cấu tạo
II. Quy trình thi công
Móng băng là một loại móng được sử dụng phổ biến trong thi công, xây dựng nhà ở, biệt thự, nhà phố.
Móng băng là loại móng có chiều dài rất lớn so với chiều rộng. Móng băng thường dùng làm kết cấu chịu lực truyền từ ngôi nhà vào nền đất, thường ở các vị trí : dưới tường xây, dưới tường bê tông, dưới dãy cột…
Khi dùng móng băng dưới dãy cột gọi là móng băng giao thoa.
Móng băng là loại móng có chiều dài rất lớn so với chiều rộng. Móng băng thường dùng làm kết cấu chịu lực truyền từ ngôi nhà vào nền đất, thường ở các vị trí : dưới tường xây, dưới tường bê tông, dưới dãy cột…
Khi dùng móng băng dưới dãy cột gọi là móng băng giao thoa.
 |
| MÓNG BĂNG - CẤU TẠO VÀ QUY TRÌNH THI CÔNG |
II. Quy trình thi công
Các bước thi công móng băng bao gồm:
1. Chuẩn bị mặt bằng và các công tác chuẩn bị
2. Đào đất hố móng (hoặc san lấp nếu khu vực xây dựng là hồ, hố sâu…)
3. Công tác cốt thép
4. Công tác cốp pha
5. Công tác bê tông
Người làm thi công thì hiển nhiên phải biết quy trình thi công rất rõ để thực hiện. Còn người đo bóc khối lượng, lập dự toán phải nắm vững quy trình thi công để liệt kê danh mục công việc, bóc tách khối lượng, bảo vệ khối lượng…
Chủ đầu tư cần nắm vững mỗi giai đoạn cũng như yêu cầu của từng bước để dễ dàng giám sát cũng như kỹ thuật của đơn vị thi công trong thực tế.
III. Các bước chuẩn bị
1. Chuẩn bị mặt bằng và các công tác chuẩn bị
2. Đào đất hố móng (hoặc san lấp nếu khu vực xây dựng là hồ, hố sâu…)
3. Công tác cốt thép
4. Công tác cốp pha
5. Công tác bê tông
Người làm thi công thì hiển nhiên phải biết quy trình thi công rất rõ để thực hiện. Còn người đo bóc khối lượng, lập dự toán phải nắm vững quy trình thi công để liệt kê danh mục công việc, bóc tách khối lượng, bảo vệ khối lượng…
Chủ đầu tư cần nắm vững mỗi giai đoạn cũng như yêu cầu của từng bước để dễ dàng giám sát cũng như kỹ thuật của đơn vị thi công trong thực tế.
III. Các bước chuẩn bị
1. Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và các công tác chuẩn bị:
Trước khi thi công móng băng, việc đầu tiên phải có mặt bằng thi công và chuẩn bị nhân công, máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu… phục vụ cho quá trình thi công móng.
Một số nguyên vật liệu cần chuẩn bị trước khi thi công bao gồm: vật liệu xây dựng như: thép, đá, cát vàng, xi măng,.... Thông thường, đối với các nhà ở tư các vật liệu xây dựng chủ nhà là bên cần cung cấp và chuẩn bị sẵn. Còn các thiết bị máy móc như máy trộn bê tông, cốp pha, xe vận chuyển... sẽ được đơn vị thi công bao trọn gói và tính trực tiếp vào tiền nhân công. Đối với các công trình vốn nhà nước, thường nhà thầu sẽ mua cả vật tư và huy động nhân lực, máy móc và thiết bị.
Một số nguyên vật liệu cần chuẩn bị trước khi thi công bao gồm: vật liệu xây dựng như: thép, đá, cát vàng, xi măng,.... Thông thường, đối với các nhà ở tư các vật liệu xây dựng chủ nhà là bên cần cung cấp và chuẩn bị sẵn. Còn các thiết bị máy móc như máy trộn bê tông, cốp pha, xe vận chuyển... sẽ được đơn vị thi công bao trọn gói và tính trực tiếp vào tiền nhân công. Đối với các công trình vốn nhà nước, thường nhà thầu sẽ mua cả vật tư và huy động nhân lực, máy móc và thiết bị.
2. Bước 2: Đào đất hố móng, san lấp chuẩn bị mặt bằng:
Công việc tiếp theo của quy trình thi công móng băng là tiến hành đào hố móng hoặc nếu là hồ nước, hố sâu… thì san lấp mặt bằng xây dựng, dọn dẹp khu đất xây dựng sạch sẽ để thuận tiện cho quá trình thi công. Ở bước này, các công việc cần thực hiện như sau:
- Định vị các trục công trình trên khu đất.
- Đào đất hố móng theo trục đã định vị với kích thước đã được xác định.
- Dọn sạch móng vừa đào, hút nước đi nếu xuất hiện nước bên dưới hố móng.
- Định vị các trục công trình trên khu đất.
- Đào đất hố móng theo trục đã định vị với kích thước đã được xác định.
- Dọn sạch móng vừa đào, hút nước đi nếu xuất hiện nước bên dưới hố móng.
3. Bước 3: Công tác cốt thép
3.1. Yêu cầu chung
Khi tiết hành thi công móng băng, cốt thép có thể gia công tại hiện trường hoặc tại nhà máy nhưng nền đảm bảo mức độ cơ giới phù hợp với khối lượng thép tương ứng cần gia công. Cốt thép được gia công theo đúng thiết kế, làm sạch bề mặt công trường, cốt thép được lắp ráp theo đúng thiết kế nhà đẹp. Trong trường hợp hàn nối thì phải đảm bảo đúng quy định và nên tưới ít nước đề phòng cháy cốp pha. Tiến hành kê thép bằng các cục kê bê tông đúc sẵn.
Cốt thép trước khi gia công và trước khi đổ bê tông cần đảm bảo:
3.1. Yêu cầu chung
Khi tiết hành thi công móng băng, cốt thép có thể gia công tại hiện trường hoặc tại nhà máy nhưng nền đảm bảo mức độ cơ giới phù hợp với khối lượng thép tương ứng cần gia công. Cốt thép được gia công theo đúng thiết kế, làm sạch bề mặt công trường, cốt thép được lắp ráp theo đúng thiết kế nhà đẹp. Trong trường hợp hàn nối thì phải đảm bảo đúng quy định và nên tưới ít nước đề phòng cháy cốp pha. Tiến hành kê thép bằng các cục kê bê tông đúc sẵn.
Cốt thép trước khi gia công và trước khi đổ bê tông cần đảm bảo:
- Thép được chọn phải đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn thiết kế, không bị han gỉ.
Bề mặt sạch, không bị dính bùn đất, đầu mỡ, không có vẩy sát và các lớp gỉ.hư theo dõi được tiến độ thưc hiện, các yêu cầu kỹ thuật của đơn vị thi công trong thực tế.
- Các thanh thép bị bẹp, bị giảm tiết diện do làm sạch hoặc do các nguyên nhân khác không vượt quá giới hạn cho phép là 2% đường kính. Nếu vượt quá giới hạn này thì loại thép đó được sử dụng theo diện tích tiết diện thực tế còn lại.
- Cốt thép cần được gia công kéo, uốn và nắn thẳng.
1.1. Các bước thi công:
- Cắt thép và gia công (uốn) thép
- Đặt thép móng băng
- Đặt thép dầm móng
- Đặt thép chờ cột.
Chú ý khi cắt và uốn thép:
+ Cắt và uốn cốt thép chỉ được thực hiện bằng các phương pháp cơ học.
+ Cốt thép phải được cắt và uốn phù hợp với hình dáng, kích thước của thiết kế.
+ Các mối hàn nối, buộc nối đảm bảo yêu cầu kỹ thuật: hàn nối đảm bảo ≥10d, buộc nối ≥30d (d là đường kính của thép), hàn nối thép được làm sạch.
+ Các đầu chờ bảo vệ bằng cách bọc túi ni lông. Trước khi ghép cốp pha buộc sẵn con kê bằng bê tông đúc sẵn.
+ Việc cắt và uốn thép nên thực hiện tại khu đất trống, rộng nhằm bảo đảm sự an toàn cho người thực hiện. Nếu như việc cắt và uốn thép thực hiện ở đường giao thông, những nơi có nhiều người qua lại thì cần chú ý khoảng cách và mức độ an toàn cần thiết.
+ Lưới thép móng phải được đặt theo đúng phương do bản vẽ cốt thép móng quy định tránh trường hợp thợ đặt theo kinh nghiệm. Nên nhớ là kết cấu mỗi công trình một khác, nếu coi thường có thể dẫn đến tình trạng đặt sai phương chịu lực của thép, giảm tác dụng của cả hệ kết cấu.
Bề mặt sạch, không bị dính bùn đất, đầu mỡ, không có vẩy sát và các lớp gỉ.hư theo dõi được tiến độ thưc hiện, các yêu cầu kỹ thuật của đơn vị thi công trong thực tế.
- Các thanh thép bị bẹp, bị giảm tiết diện do làm sạch hoặc do các nguyên nhân khác không vượt quá giới hạn cho phép là 2% đường kính. Nếu vượt quá giới hạn này thì loại thép đó được sử dụng theo diện tích tiết diện thực tế còn lại.
- Cốt thép cần được gia công kéo, uốn và nắn thẳng.
1.1. Các bước thi công:
- Cắt thép và gia công (uốn) thép
- Đặt thép móng băng
- Đặt thép dầm móng
- Đặt thép chờ cột.
Chú ý khi cắt và uốn thép:
+ Cắt và uốn cốt thép chỉ được thực hiện bằng các phương pháp cơ học.
+ Cốt thép phải được cắt và uốn phù hợp với hình dáng, kích thước của thiết kế.
+ Các mối hàn nối, buộc nối đảm bảo yêu cầu kỹ thuật: hàn nối đảm bảo ≥10d, buộc nối ≥30d (d là đường kính của thép), hàn nối thép được làm sạch.
+ Các đầu chờ bảo vệ bằng cách bọc túi ni lông. Trước khi ghép cốp pha buộc sẵn con kê bằng bê tông đúc sẵn.
+ Việc cắt và uốn thép nên thực hiện tại khu đất trống, rộng nhằm bảo đảm sự an toàn cho người thực hiện. Nếu như việc cắt và uốn thép thực hiện ở đường giao thông, những nơi có nhiều người qua lại thì cần chú ý khoảng cách và mức độ an toàn cần thiết.
+ Lưới thép móng phải được đặt theo đúng phương do bản vẽ cốt thép móng quy định tránh trường hợp thợ đặt theo kinh nghiệm. Nên nhớ là kết cấu mỗi công trình một khác, nếu coi thường có thể dẫn đến tình trạng đặt sai phương chịu lực của thép, giảm tác dụng của cả hệ kết cấu.
Móng băng xây dựng:
Cốt thép móng băng thường được lắp đặt trước khi lắp cốp pha và đà giáo. Sau khi đã vệ sinh sạch sẽ lớp lót móng và truyền tim cột xuống đáy hố móng tiến hành đặt cốt thép móng băng. Nếu mặt bằng hố móng chật hẹp nên hàn hoặc buộc cốt thép thành lưới sẵn rồi mới hạ xuống hố móng. Nếu mặt bằng hố móng đủ rộng lắp đựng cốt thép ngay trên đáy hố móng, đặt cốt thép chịu lực xuống dưới rồi mới đặt cốt thép phân bố lên trên, dùng thanh cữ ướm, buộc các mắt lưới. Các con kê lớp bè lồng bảo vệ cốt thép, tùy theo mật độ cốt thép đặt cách nhau 150-200mm theo hai phương.
Móng băng nhà khung:
Cốt thép móng băng thường được lắp đặt trước khi lắp cốp pha và đà giáo. Sau khi đã vệ sinh sạch sẽ lớp lót móng và truyền tim cột xuống đáy hố móng tiến hành đặt cốt thép móng băng. Nếu mặt bằng hố móng chật hẹp nên hàn hoặc buộc cốt thép thành lưới sẵn rồi mới hạ xuống hố móng. Nếu mặt bằng hố móng đủ rộng lắp đựng cốt thép ngay trên đáy hố móng, đặt cốt thép chịu lực xuống dưới rồi mới đặt cốt thép phân bố lên trên, dùng thanh cữ ướm, buộc các mắt lưới. Các con kê lớp bè lồng bảo vệ cốt thép, tùy theo mật độ cốt thép đặt cách nhau 150-200mm theo hai phương.
Móng băng nhà khung:
Móng băng nhà khung có thêm hệ dầm móng ngang và dọc. Nên lắp dựng cốt thép móng ngang và móng dọc trước, điều chỉnh tim móng theo hai phương, bước liên kết chắc chắn các dầm với nhau, đặt con kê lớp bê tông bảo vệ cốt thép rồi mới luồn thép cạnh ngắn, điều chỉnh cho đúng tim và vị trí rồi nối với thép dầm, sau đó rải đều thép phân bố và buộc nó với thép chịu lực. Cuối cùng đặt và định vị thép chờ cột.
1. Bước 4: Công tác ván khuôn (cốp pha)
Do vữa bê tông là đang linh động (chảy, dẻo, nhão) nên phải có ván khuôn để tạo hình kết cấu theo thiết kế. Gia công, lắp dựng cốp pha bao theo hệ cốt thép đã được lắp đặt trước. Ván khuôn khi thi công phải đảm bảo các yêu cầu sau:
- Vững chắc, đạt chiều dày cần thiết, không bị biến dạng do trọng lượng bê tông, cốt thép và tải trọng trong quá trình thi công.
- Ván khuôn phải để kín để không bị chảy nước xi măng trong quá trình đổ bê tông và đầm lên bê tông.
- Ván khuôn phải đúng hình dáng và kích thước cấu kiện.
- Cây chông phải đảm bảo về chất lượng và quy cách, mật độ cây chông phải được tính toán cụ thể, gỗ chống phải được chống xuôi chân đế bằng gỗ và được cố định chắc chắn tránh xê dịch trong quá trình thi công.
- Ván khuôn có thể là loại gỗ hay tole có kích thước tiêu chuẩn cho từng loại cấu kiện bê tông cần đúc.
- Khi thi công ván khuôn cần chú ý đến khả năng chịu lực của gỗ ván và đà giáo
Thi công ván khuôn móng:
- Việc gia công, lắp dựng ván khuôn phải phù hợp với đặc thù từng loại móng. Các thanh chống lên thành đất phải được kê trên những tầm gỗ có chiều dày ít nhất 3cm nhằm giảm lực xô ngang khi đổ bê tông.
- Tim móng và cột phải luôn được định vị và xác định cao độ.
- Vững chắc, đạt chiều dày cần thiết, không bị biến dạng do trọng lượng bê tông, cốt thép và tải trọng trong quá trình thi công.
- Ván khuôn phải để kín để không bị chảy nước xi măng trong quá trình đổ bê tông và đầm lên bê tông.
- Ván khuôn phải đúng hình dáng và kích thước cấu kiện.
- Cây chông phải đảm bảo về chất lượng và quy cách, mật độ cây chông phải được tính toán cụ thể, gỗ chống phải được chống xuôi chân đế bằng gỗ và được cố định chắc chắn tránh xê dịch trong quá trình thi công.
- Ván khuôn có thể là loại gỗ hay tole có kích thước tiêu chuẩn cho từng loại cấu kiện bê tông cần đúc.
- Khi thi công ván khuôn cần chú ý đến khả năng chịu lực của gỗ ván và đà giáo
Thi công ván khuôn móng:
- Việc gia công, lắp dựng ván khuôn phải phù hợp với đặc thù từng loại móng. Các thanh chống lên thành đất phải được kê trên những tầm gỗ có chiều dày ít nhất 3cm nhằm giảm lực xô ngang khi đổ bê tông.
- Tim móng và cột phải luôn được định vị và xác định cao độ.
Công tác cốp pha hoàn tất, chờ đổ bê tông
1. Bươc 5: Đổ bê tông
Công tác đổ bê tông thực hiện sau khi hoàn thành công tác cốt thép và công tác cốp pha.
Bê tông thi công móng băng phải được trộn nghiêm túc, đúng quy phạm.
Rửa đá, sỏi và sàng cát cho đúng cỡ hạt nhằm loại bỏ đất rác có trong cát làm kết cấu bê tông được tốt hơn.
Với phần vát (theo bản vẽ mặt cắt) của móng có dạng hình thang, mái dốc nhỏ (để tiết kiệm bê tông), không cần phải ghép cốp pha mặt trên mà chỉ cần ghép hai bên thành. Khi thi công dùng đầm bàn kết hợp với bàn xoa để thi công. Vị trí đó nên trộn bê tông tương đối khô để tránh khi đầm dễ bị chảy. Nên dùng cái cữ bằng gỗ đóng theo hình dạng của móng để kiểm tra.
Đổ bê tông móng theo nguyên tắc đổ ở vị trí xa trước, phía gần sau. Nên bắc sàn công tác ngang qua hố móng để không đứng trực tiếp trên thành cốp pha hoặc cốt thép gây sai lệch vị trí.
1. Bươc 5: Đổ bê tông
Công tác đổ bê tông thực hiện sau khi hoàn thành công tác cốt thép và công tác cốp pha.
Bê tông thi công móng băng phải được trộn nghiêm túc, đúng quy phạm.
Rửa đá, sỏi và sàng cát cho đúng cỡ hạt nhằm loại bỏ đất rác có trong cát làm kết cấu bê tông được tốt hơn.
Với phần vát (theo bản vẽ mặt cắt) của móng có dạng hình thang, mái dốc nhỏ (để tiết kiệm bê tông), không cần phải ghép cốp pha mặt trên mà chỉ cần ghép hai bên thành. Khi thi công dùng đầm bàn kết hợp với bàn xoa để thi công. Vị trí đó nên trộn bê tông tương đối khô để tránh khi đầm dễ bị chảy. Nên dùng cái cữ bằng gỗ đóng theo hình dạng của móng để kiểm tra.
Đổ bê tông móng theo nguyên tắc đổ ở vị trí xa trước, phía gần sau. Nên bắc sàn công tác ngang qua hố móng để không đứng trực tiếp trên thành cốp pha hoặc cốt thép gây sai lệch vị trí.
 |
| MÓNG BĂNG - CẤU TẠO VÀ QUY TRÌNH THI CÔNG |
Chú ý trong khi thi công móng băng, không để hố móng ngập nước trong lúc đổ bê tông móng. Nhiều đội thợ đổ bê tông trộn khô xuống hố móng ngập nước. Đó là một biện pháp thi công hết sức ẩu, làm bê tông kém phẩm chất vì xi măng không được ngập nước, trương nở và trộn đầu, làm tính liên kết của vữa xi măng sút giảm nghiêm trọng, đặc biệt là phần móng lại cần mác bê tông cao. Cần yêu cầu thợ thi công rút hết nước hố móng và đổ bê tông đã trộn nước xuống hố móng theo đúng quy phạm .
Đổ bê tông móng:
Đổ bê tông móng:
Sau khi thi công phải thực hiện tưới nước, dưỡng hộ đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Theo yêu cầu kỹ thuật thì phải có quy trình giữ ẩm, dưỡng hộ. Nhưng thường trong thực tế, cứ móng bị khô là tưới nước, đẫm nước.
